Spis treści
Liczba mnoga w angielskim: kompletny przewodnik z praktycznymi przykładami
Podstawy: jak tworzyć liczbę mnogą w angielskim krok po kroku
Najczęstszy wzorzec: dodaj -s
Większość rzeczowników tworzy liczbę mnogą przez dodanie -s. To najbezpieczniejsza reguła w codziennej komunikacji.
- cat → cats
- book → books
- student → students
- photo → photos
Przykład: I have three books and two cats.
Kiedy potrzebne -es: syczące i szeleszczące zakończenia
Jeśli wyraz kończy się na -s, -ss, -x, -z, -sh, -ch, dokładamy -es, aby ułatwić wymowę (powstaje dodatkowa sylaba).
- bus → buses
- box → boxes
- quiz → quizzes (podwajamy z)
- dish → dishes
- watch → watches
Przykład: Please put the dishes in those boxes.
Litera y: -y → -ies czy tylko -s?
Sprawa zależy od tego, jaka litera stoi przed y.
- Spółgłoska + y: -y → -ies (city → cities, baby → babies, story → stories)
- Samogłoska + y: tylko -s (boy → boys, day → days, key → keys)
Mini-dialog: Are you going to any parties? I love telling stories to babies.
Końcówki -f i -fe: najczęściej -ves
W wielu słowach f przechodzi w v i dodajemy -es.
- leaf → leaves
- wolf → wolves
- wife → wives
- knife → knives
Wyjątki: chef → chefs, chief → chiefs, roof → roofs, belief → beliefs.
Rzeczowniki na -o: -s czy -es?
Klasycznie po spółgłosce dodajemy -es, ale zapożyczenia często biorą samo -s. Niektóre mają dwa warianty.
- potato → potatoes, tomato → tomatoes, hero → heroes
- photo → photos, piano → pianos, logo → logos
- tornado → tornadoes/tornados, volcano → volcanoes/volcanos
- veto → vetoes, zero → zeros
Tip językowy: W pisaniu formalnym trzymaj się form najbardziej rozpowszechnionych (tomatoes, potatoes, vetoes).
Nieregularna liczba mnoga w angielskim: formy, które warto znać
Wymiana samogłoski w środku wyrazu
- man → men
- woman → women (wymowa: /ˈwɪmɪn/)
- foot → feet
- tooth → teeth
- goose → geese
- mouse → mice
Przykład: My feet are cold. There are mice in the attic.
Zero plural: ta sama forma w lp. i lm.
- sheep → sheep
- deer → deer
- fish → fish (fishes = gatunki)
- salmon → salmon, aircraft → aircraft
- series → series, species → species
Przykład: Two aircraft are ready for takeoff.
Formy łacińskie i greckie (foreign plurals)
- analysis → analyses, crisis → crises, thesis → theses
- phenomenon → phenomena, criterion → criteria
- medium → media (ale w media: The media are/is... obie formy spotykane)
- appendix → appendices/appendixes (dwa znaczenia), index → indices/indexes
- cactus → cacti/cactuses, fungus → fungi/funguses, syllabus → syllabi/syllabuses
Uwaga na rejestr: W tekstach naukowych częstsze są formy łacińskie (indices, fungi), w codziennych – anglicyzowane (indexes, cactuses).
Podwójne liczby mnogie z różnicą znaczenia
- fish/fishes (ryby/gatunki)
- penny → pennies/pence (monety/wartość)
- brother → brothers/brethren (rodzeni/bracia w wspólnocie)
- index → indices/indexes (matematyka/książki, bazy danych)
Przykład: The book has two indexes, but in calculus we use indices.
Złożone rzeczowniki i nazwy własne: jak pluralizować poprawnie
Złożenia (compound nouns)
Odmieniamy człon niosący znaczenie rzeczownikowe.
- mother-in-law → mothers-in-law
- runner-up → runners-up
- passer-by → passers-by
- editor-in-chief → editors-in-chief
- forget-me-not → forget-me-nots
Przykład: Three editors-in-chief approved the change.
Nazwiska i rodziny
- the Smiths (rodzina Smithów)
- the Joneses (Jones → Joneses)
- Murphy → the Murphys
Przykład: The Browns are on holiday.
Skróty, liczby i litery
- TV → TVs, NGO → NGOs, PhD → PhDs
- the 1990s (nie: 1990's w zapisie formalnym)
- Mind your p's and q's (apostrof tylko dla czytelności)
Przykład: We hired two PhDs in data science.
Policzalne i niepoliczalne: gdzie w ogóle nie ma liczby mnogiej
Niektóre rzeczowniki w angielskim są uncountable i nie tworzą liczby mnogiej: information, advice, furniture, luggage, equipment, homework. Mówimy raczej a piece of advice, two pieces of furniture, items of equipment.
Wyrazy wyglądające na mnogie, ale gramatycznie pojedyncze: news (The news is shocking.), measles, mathematics (BrE: maths, AmE: math).
Specjalny przypadek: police ma formę mnogą znaczeniowo i bierze czasownik w liczbie mnogiej: The police are investigating.
Kontrast: hair (włosie ogólnie, niepoliczalne) vs hairs (pojedyncze włosy): There is hair on the sofa vs three grey hairs.
Zgoda podmiotu z orzeczeniem: co łączy się z liczbą mnogą
Podmiot w liczbie mnogiej wymaga formy czasownika w liczbie mnogiej. Uważaj na zaimki wskazujące i ilościowniki.
- these/those + plural: These books are new.
- a number of + plural verb: A number of students are absent.
- the number of + singular verb: The number of students is rising.
- one of the + plural noun → czasownik po one jest w lp.: One of the players is injured.
Rzeczowniki zbiorowe (family, team, government) w BrE mogą brać czasownik w lp. lub lm. zależnie od nacisku: My family is large (jako całość) vs My family are meeting tonight (jako członkowie). W AmE zwykle liczba pojedyncza: The team is winning.
Najczęstsze pułapki i szybkie naprawy
- advices, informations, furnitures → unikaj; używaj form niepoliczalnych: some advice, some information, some furniture.
- childrens → children.
- peoples zwykle błędne; poprawnie people (lm. od person). Peoples tylko o narodach/etnosach.
- scissor nie istnieje; poprawnie: a pair of scissors, two pairs of scissors.
- fruit/fruits: fruit jako zbiorcze (ogół owoców), fruits dla rodzajów/gatunków.
- data: formalnie lm. (These data are...), w IT i mowie potocznej często jako lp. niepoliczalne (This data is...). Trzymaj spójność stylistyczną.
Minipowtórka: This leaf → these leaves, a hero → two heroes, a cactus → many cacti/cactuses.
Ćwiczenie ekspresowe: wstaw poprawną liczbę mnogą
- one analysis → two ______
- a passer-by → several ______
- this tooth → those ______
- a piece of furniture → two ______ of furniture
- a tomato → three ______
- this medium → the ______
- a child → many ______
- that deer → those ______
Odpowiedzi: analyses, passers-by, teeth, pieces, tomatoes, media, children, deer.
Podsumowanie: najważniejsze wnioski
Liczba mnoga w angielskim opiera się na prostych regułach (-s, -es, -ies, -ves), ale wyróżnia ją szeroki zestaw wyjątków: zero plural (sheep), formy łacińskie (analyses, criteria), podwójne liczby mnogie z różnicą znaczenia (pennies/pence) i specyfika rzeczowników niepoliczalnych (information). Ćwicz w kontekście – zapisuj krótkie zdania, np. These criteria are clear, The police are here – i konsekwentnie powtarzaj.
Mini-glossary: słowa i frazy, które warto zapamiętać
- plural noun – rzeczownik w liczbie mnogiej
- singular – liczba pojedyncza
- uncountable noun – rzeczownik niepoliczalny (np. information)
- collective noun – rzeczownik zbiorowy (family, team)
- zero plural – ta sama forma w lp. i lm. (sheep)
- irregular plural – nieregularna liczba mnoga (men, children)
- compound noun – rzeczownik złożony (mother-in-law → mothers-in-law)
- foreign plural – plural z łaciny/greki (crises, phenomena)
- counting phrase – wyrażenie do liczenia niepoliczalnych (a piece of advice)