Spis treści
Still yet already – różnice i użycie w angielskim (przysłówki czasu)
Already – „już”, gdy coś stało się wcześniej niż oczekiwaliśmy
Already podkreśla, że czynność została zakończona – często wcześniej, niż ktoś się spodziewał. Najczęściej występuje w zdaniach twierdzących i w środku zdania: po operatorze (have/has/is/are/can) i przed czasownikiem głównym lub po czasowniku to be.
- She has already finished. (Ona już skończyła.)
- It’s already dark. (Jest już ciemno.)
- They’ve already left. (Oni już wyszli.)
Already w pytaniach – zaskoczenie lub niedowierzanie
Użyj already w pytaniu, gdy coś wydaje się „aż za szybko”.
- Have you eaten already? (Już jadłeś?)
- Is it already 10? Time flies! (To już dziesiąta?)
W praktyce: So soon? – to naturalna reakcja na already w pytaniu.
Already w różnych odmianach angielskiego
- BrE częściej: Present Perfect – I’ve already done it.
- AmE dopuszcza też Past Simple – I already did it.
Uwaga: w przeczeniach z reguły unikamy already. Naturalniej: I haven’t done it yet niż I haven’t already done it (to ostatnie tylko w specjalnym kontekście, np. gdy zaprzeczamy czyjemuś założeniu).
Yet – „jeszcze nie” w przeczeniach i „już?” w pytaniach
Yet odnosi się do oczekiwania. Czynność ma się wydarzyć – ale do teraz jeszcze się nie wydarzyła. Występuje głównie na końcu zdań przeczących i pytań.
Yet w przeczeniach: „jeszcze nie”
- I haven’t finished yet. (Jeszcze nie skończyłem.)
- She hasn’t replied yet. (Ona jeszcze nie odpisała.)
- The bus hasn’t arrived yet. (Autobus jeszcze nie przyjechał.)
Formalne (częstsze w piśmie): No decision has yet been made lub I’m not yet ready – tutaj yet pojawia się w środku zdania.
Yet w pytaniach: „już?”
- Have you called her yet? (Czy już do niej dzwoniłeś?)
- Has it started yet? (Czy to już się zaczęło?)
Kontrast z already w pytaniach: Have you finished yet? – neutralne pytanie o status. Have you finished already? – brzmi jak zdziwienie: „Tak szybko?”.
Struktury „be yet to do” i „as yet”
- be yet to do (coś ma się dopiero wydarzyć): The team is yet to confirm the date. (Zespół ma jeszcze potwierdzić termin.)
- as yet (jak dotąd): As yet, no details are available. (Jak dotąd brak szczegółów.)
Still – „wciąż, nadal”, czyli ciągłość stanu lub czynności
Still podkreśla, że coś trwa dłużej, niż zakładaliśmy – często z nutą zaskoczenia lub zniecierpliwienia. Umiejscowienie: zwykle po podmiocie, a przed czasownikiem głównym; po operatorze lub be.
- I still live in Warsaw. (Wciąż mieszkam w Warszawie.)
- She is still at work. (Ona nadal jest w pracy.)
- We can still make it. (Wciąż możemy zdążyć.)
Still w przeczeniach – wyraźne emocje
Still + przeczenie sygnalizuje irytację lub niecierpliwość: to „ciągle jeszcze nie!”.
- She still hasn’t called me. (Ona wciąż do mnie nie zadzwoniła.)
- The report still isn’t ready. (Raport nadal nie jest gotowy.)
Różnica sensu: She hasn’t called me yet (neutralny fakt) vs She still hasn’t called me (podkreślone zniecierpliwienie).
Still vs anymore/no longer
- anymore w przeczeniach: I don’t live there anymore. (Już tam nie mieszkam.)
- no longer (bardziej formalne): I no longer live there.
- still wskazuje trwanie: I still live there. (Wciąż tam mieszkam.)
Still jako „jeszcze bardziej”
Still bywa wzmacniaczem stopniowania: still better, still more, still worse.
- This solution is still better. (To rozwiązanie jest jeszcze lepsze.)
- We need still more time. (Potrzebujemy jeszcze więcej czasu.)
Still vs Yet vs Already – najważniejsze różnice i oś czasu
Myśl o nich w kategoriach nastawienia i czasu:
- ALREADY – coś już się stało (często szybciej niż myśleliśmy). Przykład: I’ve already sent the email.
- YET – coś ma się wydarzyć; pytamy „już?” lub mówimy „jeszcze nie”. Przykłady: Have you sent it yet? / I haven’t sent it yet.
- STILL – coś nadal trwa (czasem z irytacją w przeczeniach). Przykłady: I’m still writing. / I still haven’t finished.
Naturalne trio w pracy zespołowej:
- Pytanie o status: Are you still working on the task?
- Sprawdzenie zakończenia: Have you finished yet?
- Zgłoszenie gotowości: I’ve already uploaded the file.
Pozycja w zdaniu i pułapki szyku
- already – między operatorem a czasownikiem głównym; po be: has already done, is already ready.
- still – po podmiocie, przed czasownikiem głównym; po operatorze/be: can still help, is still open.
- yet – zwykle na końcu zdań (pytania/przeczenia): … yet?, … not … yet; formalnie możliwe w środku: has yet to.
Typowe błędy:
- Nie mów: I didn’t do it yet (to kolokwialne w AmE). Bezpieczniej: I haven’t done it yet.
- Unikaj: I haven’t already done it (chyba że zaprzeczasz założeniu). Zwykle: I haven’t done it yet.
- Uwaga na konkretne ramy czasu z Present Perfect: I’ve already done it today jest ok, gdy „today” jeszcze trwa; przy skończonym okresie użyj Past Simple: I already did it yesterday (AmE) / lepiej bez „already”: I did it yesterday.
Mikro-niuanse znaczeniowe, które robią różnicę
- still not vs not yet: still not = akcent na frustrację („ciągle nie”), not yet = neutralne „jeszcze nie”.
- already w imperatywach (AmE, potocznie): Just do it already! (Zrób to wreszcie!).
- yet jako łącznik kontrastu: It’s simple, yet effective. (to inny sens niż czas!)
- still na początku zdania jako spójnik („mimo to”): Still, we tried. – unikaj tego w nauce przysłówków czasu, to inna funkcja.
Dialogi z życia – naturalne użycie still, yet, already
W biurze
Manager: Are you still working on the budget?
Analyst: Yes, the vendor data still hasn’t come in.
Manager: Has procurement approved it yet?
Analyst: They’ve already approved the first part.
Podróże
Friend A: Have you packed yet?
Friend B: Not yet. I’m still doing laundry.
Friend A: Hurry, the taxi is already here!
Streaming i premiery
Viewer: Is the new episode out yet?
Editor: It’s already available on the platform.
Viewer: I’m still at work, I’ll watch it later.
Ekspresowe sprawdziany intuicji (mini-podpowiedzi w nawiasach)
- I haven’t seen that film yet. (status oczekiwania)
- I’ve already emailed the client. (zrobione wcześniej niż myślełeś)
- Are you still interested? (ciągłość zainteresowania)
- She still hasn’t paid. (irytacja: „ciągle nie”)
- Has the courier arrived yet? (czy „już?”)
Uwaga na „just” (dla porównania)
Just to co innego: oznacza „przed chwilą” lub „dokładnie”. Przykłady: I’ve just arrived (dopiero co przyjechałem), That’s just what I needed (dokładnie tego potrzebowałem). Nie myl z already/yet/still.
Podsumowanie: szybka mapa decyzyjna
- Chcesz powiedzieć, że coś jest już zrobione? – already.
- Pytasz o status lub mówisz „jeszcze nie”? – yet.
- Podkreślasz, że coś trwa (lub „ciągle nie”)? – still.
Zasłyszysz to w praktyce w takich zdaniach: I’m still working, Have you finished yet?, I’ve already sent it. Gdy zaczniesz je wychwytywać w filmach i podcastach, intuicja wskoczy na wyższy poziom.
Słowniczek tematyczny (krótki)
- already – już (czynność zakończona szybciej niż oczekiwano)
- yet – jeszcze nie (w przeczeniach), już? (w pytaniach)
- still – wciąż, nadal (ciągłość stanu/czynności); w przeczeniach: „ciągle nie”
- be yet to do – mieć coś dopiero do zrobienia (np. The team is yet to confirm)
- as yet – jak dotąd (np. As yet, no update)
- anymore – już nie (w przeczeniach, AmE; I don’t live there anymore)
- no longer – już nie (bardziej formalne; I no longer live there)
- to be due – być spodziewanym/planowym (np. The train is due at 7)
- pending – w toku, w oczekiwaniu (np. Payment is still pending)
- ahead of schedule – przed terminem (częsty kontekst dla already)