Dwa w jednym: Opanuj zdania z podwójnym dopełnieniem

Czym są zdania z podwójnym dopełnieniem w języku angielskim?

W takich zdaniach występują dwa dopełnienia: to, które coś otrzymuje (osoba/odbiorca) oraz to, co jest przekazywane (rzecz/informacja). W terminologii angielskiej to odpowiednio indirect object (dopełnienie dalsze) i direct object (dopełnienie bliższe).

Dopełnienie bliższe i dalsze – jak je szybko rozpoznać

Zapamiętaj pytania: kogo? co? (to zwykle direct object) oraz komu? czemu? (najczęściej indirect object).

• She told me a story. – Komu opowiedziała? me → dopełnienie dalsze; co opowiedziała? a story → dopełnienie bliższe.
• He bought his son a bicycle. – Komu kupił? his son; co kupił? a bicycle.

Szyk 1: czasownik + odbiorca (indirect object) + przedmiot (direct object)

To najzwięźlejsza i bardzo częsta konstrukcja, szczególnie gdy odbiorca jest krótki (np. zaimek): me, you, her. Schemat: VERB + PERSON + THING.

Typowe czasowniki „transferu” i komunikacji: give, send, tell, show, lend, offer, teach, write, promise, bring, pass, read, sell, pay (someone).

• Could you pass me the salt, please? (Podasz mi sól?)
• My company offered me a new position. (Firma zaproponowała mi nowe stanowisko.)
• I will teach you the basics of guitar. (Nauczę cię podstaw gry na gitarze.)
• They sold us a reliable car. (Sprzedali nam solidny samochód.)

Kiedy ten szyk brzmi najlepiej

• Gdy odbiorca to krótki wyraz/zaimek: Give me a minute.
• Gdy chcesz położyć nacisk na osobę: She promised me a refund.
• W dynamicznych dialogach: I’ll show you the trick.

Szyk 2: czasownik + przedmiot + to/for + odbiorca

Ta wersja dobrze działa, gdy chcesz podkreślić sam przedmiot lub gdy odbiorca jest dłuższą frazą. Schemat: VERB + THING + PREPOSITION + PERSON.

To czy for? Prosta reguła znaczeniowa

• to – ruch/transfer, przekazanie, komunikacja: give, send, lend, show, tell, write, sell, pass, bring, offer, explain.
  • He sent a package to his family.
  • Please explain this rule to me.
  • She sold her old car to a friend.
• for – korzyść/wykonanie czegoś dla kogoś: buy, make, cook, get, find, build, book, order, save.
  • I bought a beautiful gift for my mother.
  • Can you book a table for us?
  • He’s building a new house for his children.

Czasowniki, które NIE tworzą zgrabnych zdań z podwójnym dopełnieniem

W standardowej angielszczyźnie unikaj konstrukcji typu explain me, describe me, introduce me, suggest me w znaczeniu „wyjaśnij mi coś” itd. Zamiast tego używaj wersji z przyimkiem:

• Please explain it to me. (nie: explain me it)
• Could you describe the process to us?
• She introduced her colleague to the team.
• He suggested a different route to me.

Zasada zaimków: it/them i kolejność elementów

Gdy przedmiotem jest zaimek (np. it, them), wybierz szyk z przyimkiem. Wersja bez przyimka brzmi nienaturalnie, a często jest traktowana jako błąd.

• Poprawnie: I’ll give it to you tomorrow. | Niepoprawnie: I’ll give you it tomorrow.
• Poprawnie: She sent them to her right away. | Niepoprawnie: She sent her them.

Ciekawostka: w niektórych odmianach potocznego brytyjskiego można usłyszeć Give it me, ale w nauce języka i w sytuacjach formalnych trzymaj się bezpiecznego wzorca: Give it to me.

Pytania, przeczenia i naturalny akcent

Jak tworzyć pytania

• Tak/nie: Did you send her the file? / Did you send the file to her?
• Z pytajnikiem: Who did you send it to? (naturalnie w mowie) | bardziej formalne: To whom did you send it?

Przeczenia i nacisk

• I didn’t offer him a job. – nacisk na osobę.
• I didn’t offer a job to anyone. – nacisk na „komu”.
• We can’t show you the data. vs We can’t show the data to external partners.

Strona bierna i tzw. dative alternation

W zdaniach z podwójnym dopełnieniem często możliwe są dwie strony bierne. To przydatne, gdy chcesz zacząć zdanie od osoby lub rzeczy, na której ci zależy.

• I was given a chance. (ktoś dał mi szansę) vs A chance was given to me.
• We were sent the documents. vs The documents were sent to us.

Ta wymienność bywa nazywana po angielsku dative alternation. W praktyce forma z osobą jako podmiotem (np. I was given…) brzmi bardziej naturalnie, gdy to osoba jest tematem rozmowy.

Typowe błędy i jak ich uniknąć

• Mylenie to/for: z czasownikami transferu używaj to: give/send/tell/write to, a nie for.
• Niepoprawne podwójne dopełnienie z niektórymi czasownikami: explain/describe/introduce/suggest/announce/report wymagają wersji z to.
• Zaimki jako przedmiot: zawsze wersja z przyimkiem: Send it to me, nie: Send me it.
• Długie wyrażenie jako odbiorca: wybieraj szyk z przyimkiem dla płynności: They offered a long-term contract to a highly experienced engineer from Spain.
• Pay/cost/charge: pay ma dwa wzorce: pay someone (zapłacić komuś) i pay for something (zapłacić za coś): I paid her yesterday / I paid for the meal. cost typowo: It cost me $50 (brak alternacji z to), a charge: They charged us a fee / They charged a fee to my card (inne znaczenie).
• Say vs tell: tell łączy się z odbiorcą: Tell me the truth; say – zwykle bez odbiorcy lub z to: Say it / say it to me.

Mini ćwiczenia: powiedz to inaczej

• He lent his brother a bike. → He lent a bike to his brother.
• She wrote me a message. → She wrote a message to me.
• We bought our parents a present. → We bought a present for our parents.
• They showed the plan to the client. → They showed the client the plan.
• I’ll send it to you. → (unikaj: I’ll send you it)
• Please explain the task to us. → (brak naturalnej wersji bez to)

Najważniejsze czasowniki do zdań z podwójnym dopełnieniem – z kontekstem

• give: They gave me a ride (podwieźli mnie).
• send: I’ll send you the details (wyślę ci szczegóły).
• show: Can you show us the report? (pokażesz nam raport?).
• tell: Tell me the truth (powiedz mi prawdę).
• offer: They offered her a refund (zaproponowali jej zwrot pieniędzy).
• teach: He taught them the basics (nauczył ich podstaw).
• bring: Could you bring me some water? (przyniesiesz mi wody?).
• buy: She bought a coffee for me (kupiła mi kawę).
• make: I’ll make you a sandwich (zrobię ci kanapkę).

Podsumowanie: zdania z podwójnym dopełnieniem w pigułce

• Masz dwie poprawne wersje: VERB + person + thing oraz VERB + thing + to/for + person. Wybór wpływa na rytm i nacisk.
• to – transfer/komunikacja; for – działanie dla czyjejś korzyści.
• Gdy przedmiot to zaimek (it/them), używaj wersji z przyimkiem.
• Niektóre czasowniki (np. explain, describe) potrzebują struktury z to i nie tworzą naturalnych zdań z dwoma dopełnieniami bez przyimka.
• W stronie biernej często lepiej brzmi: I was given… / We were sent….

Krótki słowniczek tematyczny

• double object sentence – zdanie z podwójnym dopełnieniem; ma jednocześnie odbiorcę i przedmiot, np. She gave me a book.
• direct object – dopełnienie bliższe (odpowiada na „kogo? co?”), np. a book w give me a book.
• indirect object – dopełnienie dalsze (odpowiada na „komu? czemu?”), np. me w give me a book.
• to / for – przyimki używane do wyrażenia ruchu/transferu (to) lub korzyści (for): send it to me, make it for me.
• dative alternation – wymienność schematów: give me something ↔ give something to me; także dwie możliwe strony bierne.