Spis treści
Zrozumienie tych mechanizmów to prawdziwa supermoc w nauce angielskiego. Zamiast uczyć się każdego słowa osobno, zaczynasz widzieć między nimi powiązania. To wiedza, która nie tylko przyspiesza rozbudowę słownictwa, ale jest kluczowa na egzaminach certyfikujących, takich jak FCE czy CAE.
Główne narzędzia słowotwórstwa: Prefiksy i Sufiksy
Podstawą angielskiego słowotwórstwa jest dodawanie do słowa bazowego (rdzenia) krótkich cząstek – przedrostków (na początku) i przyrostków (na końcu).
Przedrostki (Prefixes) – Zmieniają znaczenie
Przedrostki najczęściej zmieniają znaczenie słowa, zwykle nadając mu sens przeciwny, ale nie zmieniają jego funkcji w zdaniu.
- UN- (najpopularniejszy): happy → unhappy, lucky → unlucky, able → unable
- IN- / IM- / IL- / IR-: correct → incorrect, possible → impossible, legal → illegal, regular → irregular
- DIS-: agree → disagree, like → dislike, appear → disappear
- RE- (oznacza "ponownie"): write → rewrite (napisać ponownie), do → redo (zrobić ponownie)
Przyrostki (Suffixes) – Zmieniają funkcję słowa
Przyrostki to potężne narzędzie, które najczęściej zmienia część mowy, np. z czasownika tworzy rzeczownik.
Tworzenie RZECZOWNIKÓW (Nouns)
- -tion/-sion: inform → information, decide → decision
- -ment: govern → government, enjoy → enjoyment
- -ness: happy → happiness, sad → sadness
- -er/-or/-ist (nazwy osób): teach → teacher, act → actor, art → artist
Tworzenie PRZYMIOTNIKÓW (Adjectives)
- -able/-ible: drink → drinkable, believe → believable
- -ful (pełen czegoś): care → careful, beauty → beautiful
- -less (pozbawiony czegoś): care → careless, home → homeless
- -y: sun → sunny, rain → rainy
Tworzenie PRZYSŁÓWKÓW (Adverbs)
- -ly (najczęstszy sposób): quick → quickly, careful → carefully
Zauważ, jak z jednego słowa care (opiekować się, troska) możemy stworzyć całą rodzinę: careful (ostrożny), careless (nieostrożny) i carefully (ostrożnie).
Słowotwórstwo w praktyce – dlaczego to takie ważne?
Klucz do sukcesu na egzaminach FCE i CAE
Na egzaminach Cambridge (i na maturze rozszerzonej) znajdziesz zadanie typu "Use of English - Word Formation". Otrzymujesz tekst z lukami i słowo bazowe, które musisz przekształcić. Bez znajomości przedrostków i przyrostków zdobycie punktów w tej części jest praktycznie niemożliwe. To kluczowy element kursów przygotowujących do egzaminu FCE oraz certyfikatu CAE.
Szybsza nauka i rozumienie
Kiedy spotykasz nowe, długie słowo, np. "unbelievable", i znasz zasady słowotwórstwa, od razu je analizujesz. Widzisz rdzeń "believe" (wierzyć), przedrostek "un-" (nie) i przyrostek "-able" (możliwy do). W ten sposób bez słownika rozumiesz, że słowo znaczy "niewiarygodny".
Jak ćwiczyć słowotwórstwo na co dzień?
- Twórz rodziny wyrazów: Gdy uczysz się nowego słowa, od razu sprawdzaj w słowniku, jakie inne formy można od niego utworzyć. Zapisuj je razem, np. (politic, politics, political, politician).
- Analizuj teksty: Czytając artykuł po angielsku, zwracaj uwagę na słowa z prefiksami i sufiksami. Zastanów się, od jakiego słowa bazowego pochodzą.
- Rób testy egzaminacyjne: Nawet jeśli nie przygotowujesz się do certyfikatu, ćwiczenia typu "word formation" to jeden z najskuteczniejszych treningów.
Przenieś swój angielski na wyższy poziom
Słowotwórstwo to nie jest nudna teoria. To praktyczna umiejętność, która odróżnia użytkownika języka na poziomie podstawowym od osoby, która posługuje się angielskim w sposób świadomy i elastyczny.
Jeśli przygotowujesz się do egzaminu FCE, CAE lub po prostu chcesz wznieść swój angielski na wyższy poziom, solidne opanowanie słowotwórstwa jest absolutnie kluczowe. Na naszych kursach poświęcamy temu zagadnieniu wiele uwagi.
Umów się na bezpłatną konsultację, aby omówić swoje cele i zobaczyć, jak możemy pomóc Ci je osiągnąć.